Muuqaal sir ah ayaa muujinaya madaxii hore ee sirdoonka milatariga Israa’iil oo ku tilmaamay 50,000 oo ku dhintay Gaza ‘mid lama huraan ah’
Gaza : Cod sir ah, madaxii hore ee sirdoonka millatariga Israa’iil ayaa la maqlayaa isagoo leh dhimashada tobanaan kun oo Falastiiniyiin ah oo Gaza ku nool waa “mid lama huraan ah oo looga baahan yahay jiilalka mustaqbalka.”
“Wax walba oo dhacay 7-dii Oktoobar, qof kasta 7-dii Oktoobar, 50 Falastiiniyiin ah waa in ay dhintaan,” ayuu yiri Major Gen. Aharon Haliva oo ka tirsan Ciidanka Difaaca Israel (IDF) cajalado uu sii daayay TV-ga Channel 12 ee Israel Jimcihii. “Ma laha hadda haddii ay carruur yihiin.”
Ma cadda markii uu hadlayay, laakiin tirada lagu dilay Gaza ayaa kor u dhaaftay 50,000 bishii Maarso.
“Ma jirto doorasho – had iyo jeer, waxay u baahan yihiin Nakba si ay u dareemaan qiimaha,” ayay tiri Haliva. Nakba, ama “masiibo” Carabi, waa dhacdo taariikhi ah oo taariikhda falastiiniyiinta ah markii ku dhawaad 700,000 falastiiniyiin ah ay qaxeen ama ay guryahoodii ka eryeen kooxo hubaysan oo Yuhuudi ah 1948 kii intii lagu jiray aasaaska dawladda Israa’iil.
Haliva waxay madax ka ahayd sirdoonka millatariga Israa’iil Oktoobar 7, 2023, markaasoo Xamaas ay weerarro ku qaadday koonfurta Israa’iil oo ay ku dhinteen 1,200 oo qof, 250 kalena ay afduubteen. Wuxuu iska casilay xilkiisa Abriil 2024 “mas’uuliyadda hoggaamineed,” isagoo noqday sarkaalkii ugu horreeyay ee IDF ah ee sidaas sameeya.
Duubabka dheer ayaa u muuqda kuwa laga soo qaaday wada hadal dheer oo lala yeeshay Haliva, laakiin Channel 12 ma aqoonsanayo qofka uu la hadlayo sarkaalka hawlgabka ah. Sheegashada dhexe ee Haliva inta lagu jiro duubista ayaa ah in milatariga Israel aysan ahayn ururka kaliya ee mas’uul ka ah guul-darrooyinka sababay weeraradii Oktoobar 7.
Waxa uu eedayn dusha uga tuuray hoggaanka siyaasadda ee Israa’iil iyo Shin Bet, oo ah adeegga amniga gudaha, iyaga oo aaminsan in Xamaas aanay qaadi doonin weerar.
Hadal ay siisay Channel 12 ee Israel, Haliva waxay ku sheegtay in cajaladaha lagu sheegay “madal xidhan, taasna waan ka shallayn karaa.
Waxa uu ugu yeedhay duubista “jarjar waxyaabo qayb ah, oo aan ka tarjumi karin sawirka buuxa – hubaal marka ay timaado arrimo adag, faahfaahsan, kuwaas oo intooda badan si heer sare ah loo soocay.”
Israa’iil ayaa wajaheysa dhaleeceyn isa soo tareysa oo ku aadan dagaalka Gaza iyo qorshaheeda cusub ee ay ku dooneyso inay ku qabsato magaalada Gaza. Toddobaadkii hore, ra’iisul wasaaraha New Zealand Christoper Luxon ayaa sheegay in ra’iisul wasaaraha Israa’iil Benjamin Netanyahu “uu lumiyay shirqoolkii” iyo la wareegidda magaalada Gaza waxay noqon doontaa “gebi ahaanba, waxaan la aqbali karin.”
Jimcihii, ra’iisul wasaaraha Denmark Mette Frederiksen ayaa wareysi ay siisay wargeyska Jyllands-Posten ku sheegtay “Netanyahu hadda naftiisa ayuu dhibaato ku yahay.”
War qoraal ah oo ay soo saartay Xamaas waxay ku cambaaraysay hadalada Haliva waxayna sheegtay in codka la duubay “ay xaqiijinayaan in dambiyada ka dhanka ah dadkeena ay yihiin go’aamo heerkoodu sareeyo iyo siyaasad rasmi ah oo ka timi hoggaanka siyaasadda iyo amniga cadowga.”
Warbixin ay soo saartay guddiga gaarka ah ee Qaramada Midoobay bishii November ee la soo dhaafay ayaa lagu sheegay in hab-dhaqanka Israa’iil ee Gaza “ay waafaqsan tahay sifooyinka xasuuqa.” Bishii la soo dhaafay, labo hay’adood oo u dooda xuquuqda aadanaha Israa’iil ayaa sidoo kale Israa’iil ku eedeeyay in ay xasuuq ka geysatay Gaza. Milateriga Israa’iil ayaa sheegay in gabagabadani ay ahayd “gebi ahaanba mid aan sal lahayn.”
Israa’iil ayaa marar badan beenisay eedeymaha xasuuqa, waxayna sheegtay in ay u dhaqmayso si waafaqsan sharciga caalamiga ah.
