Gedo, Soomaaliya – Taariikhdu markay ahayd May 2025, muuqaal cajiib ah ayaa laga duubay gobolka Gedo, kaas oo muujinaya maroodi weyn oo biyo ka cabaya bali ku yaalla deegaanka.
Waa maroodigii ugu horreeyay ee si rasmi ah loogu arko gudaha Soomaaliya tan iyo markii uu dagaalkii sokeeye bilaabmay, taasoo la yaab iyo farxad ku reebtay shacabka deegaanka.
Muuqaalka oo uu soo bandhigay Salman Jamal Said ayaa durba qabsaday baraha bulshada, iyadoo dadkii deegaanka ay qeylo ugu horreysay ku muujiyeen argagax iyo yaab.
Tani waxay ka tarjumaysaa sida ay bulshada u illaawday joogitaanka maroodiga oo ka mid ahaa xayawaanka astaanta u ahaa dhulkeenna.
Maroodiyada oo Dalka ka CararaySanadihii 1990-meeyadii wixii ka dambeeyay, Soomaaliya waxay gashay dagaallo sokeeye oo sababay in la waayo dowlad dhexe, taasoo si weyn u saameysay deegaanka iyo duurjoogta.
Xayawaankii waaweynaa sida maroodiyada, libaaxyada iyo haramaha waxay u qaxeen dalalka deriska sida Kenya iyo Itoobiya si ay u helaan nabad iyo nolol.
Rajada Dib-u-soo-laabashada DuurjoogtaDib-u-imaanshaha maroodigan wuxuu calaamad u yahay rajo cusub oo ku saabsan in deegaanka Soomaaliyeed uu dib u soo kaban karo.
Haddii si sax ah loo wajahdo, waxaa la sugi karaa in duurjoog kale ay ku dhiiradaan inay dalka ku soo noqdaan, iyadoo la xoojinayo ilaalinta deegaanka.
Laakiin dhacdadan waxay sidoo kale muujinaysaa halis – dad badan oo deegaanka ah ma garanayaan sida loola dhaqmo maroodiyada. Qaar waxay isku dayeen inay u dhowaadaan maroodiga, halka qaar kalena u arkayeen wax la yaab leh oo laga yaabo inay waxyeello ka baqaan.Maxaa Loo Baahan Yahay?
1. Ilaalinta Degdegga ah – Waa in si degdeg ah loo helo hab lagu ilaaliyo maroodigan si uu ugu noolaado deegaanka si nabad ah.
2. Wacyigelin Bulshada – Dadka deegaanka waa in lagu wargeliyaa muhiimadda uu maroodigu leeyahay iyo sida loola dhaqmo si loo yareeyo khatarta is-fahmi waa.
3. Xarumaha Dabiiciga ah – Dowladda iyo hay’adaha deegaanka waa inay abuuraan xarumo ama beero lagu ilaalin karo maroodiyada iyo duurjoogta kale si ay fursad ugu helaan taran iyo nolol ammaan ah
.4. Kobcinta Dalxiiska – Haddii si sax ah loo maareeyo, maroodigani wuxuu noqon karaa il dhaqaale oo lagu kobcin karo dalxiiska deegaanka.
GabagaboMaroodigan keliya ee maanta la arkay ma aha kaliya xayawaan, balse waa calaamad muujinaysa dib-u-noqoshada wax weyn oo ka maqnaa dhulka Soomaaliyeed muddo dheer. Haddii si qaran ah looga faa’iidaysto, waa bilow cusub oo dalka dib ugu heli karo quruxdii dabiiciga ahayd ee uu ku faani jiray.
