Home wararka caafimaadka Isticmaalka Digaaga ee Joogtada ah oo arin khatar leh laga soo sheegay...

Isticmaalka Digaaga ee Joogtada ah oo arin khatar leh laga soo sheegay (Cancer)2025

27
0
Digaaga
Digaaga

Cilmi-baaris la yaab leh oo laga sameeyay koonfurta Talyaaniga ayaa soo jeedineysa in cunista xad-dhaafka ah ee digaaga, oo guud ahaan loo arko il caafimaad leh oo borotiin xoolo ah, ay la xiriiri karto kororka dhimashada iyo kansarrada caloosha.

Natiijooyinka cilmi-baaristan waxay si weyn uga hor imaanayaan daraasado hore iyo fahamka caadiga ah. Digaaga waxaa badanaa loo arkaa il borotiin caafimaad leh oo muhiim u ah qorshayaasha cunnooyinka caafimaadka leh, oo ay ku jirto cunto dhaqameedka Mediterranean-ka.

Digaaga

Tilmaamaha Cunnada ee Maraykanka (DGA) 2020–2025 waxay soo jeedinayaan ilaa 26 wiqiyadood oo cunto borotiin ah, oo ay ku jiraan hilibka aan baruurta lahayn, digaaga, iyo ukunta toddobaadkii, iyada oo aan xadidneyn mid kasta.

Si kastaba ha ahaatee, cilmi-baarista cusub waxay soo jeedineysaa in cunista in ka badan 300 garaam (10.5 wiqiyadood) oo digaag ah toddobaadkii ay la xiriiri karto 27% halista dhimashada marka la barbardhigo cunista 100 garaam (3.5 wiqiyadood) toddobaadkii ama ka yar.

Natiijooyinku waxay sidoo kale tilmaamayaan in cunista in ka badan 300 garaam oo digaag ah toddobaadkii ay kordhisay halista guud ee kansarka caloosha 2.3% bulshada daraasadda lagu sameeyay. Gaar ahaan ragga, halista la arkay waxay korortay ilaa 2.6%.

Digaaga

Muddo dheer, cunista hilibka cas iyo kan la warshadeeyay waxaa loo arkayay inay sababaan khatar kansar, sida ay ku sheegtay Hay’adda Cilmi-baarista Kansarka Adduunka. Ilaa daraasaddan, caddeyn yar ayaa muujisay xiriir la mid ah oo la xiriira digaaga.

“Daraasaddan waa mid aad u xiiso badan,” ayuu yiri Dr. Nilesh L. Vora, Agaasimaha Caafimaadka ee Xarunta Kansarka Todd ee MemorialCare ee Long Beach, California. “Laga yaabee in markii ugu horreysay, cunista hilibka cad ay u baahan tahay in loo tixgeliyo inay halis ku tahay kansarka caloosha.”

Cilmi-baarista iyo Waaxda Beeraha ee Maraykanka (USDA) waxay tixgeliyaan digaaga inay ka mid yihiin: digaag, turkey, duck, geese, guineas, iyo shimbiraha kale sida quail iyo pheasant.

Digaag Ma Yahay Doorasho Caafimaad Leh oo Borotiin ah?

Cilmi-baaristu waxay isticmaashay xog laga soo ururiyey jawaabaha sahanka ee 4,869 qof oo Talyaani ah oo ka yimid Castellana Grotte iyo Putignano (Apulia, Talyaaniga). Ka-qaybgalayaashu waxay is-xusuusiyeen inta ay cunaan hilibka cas iyo hilibka cad (digaaga) iyagoo ku saleynaya xusuustooda.

Macluumaad lagama helin heerka firfircoonida jirkooda, taasoo laga yaabo inay saameyso halista dhimashada ama khatarta kansarka. Tani waa arrin muhiim ah oo u baahan in la sii baaro.

Walwalka Khubarada iyo Aragtiyadooda

Qaar ka mid ah khubarada ayaa muujiyay walaac ku saabsan natiijooyinka daraasadda.

Digaaga

“Waxaan u maleynayaa in natiijooyinku yihiin kuwo la yaab leh maadaama aan hayno caddeymo badan oo muujinaya in cuntada Mediterranean-ka gaar ahaan ay caafimaad tahay oo ay yarayso khatarta cudurrada wadnaha iyo kansarrada,” ayuu yiri Dr. Anton Bilchik, oo ah khabiir ku takhasusay qalliinka kansarka iyo agaasimaha Barnaamijka Kansarka Caloosha iyo Beerka ee Providence Saint John’s Cancer Institute, Santa Monica, CA. Bilchik kama mid ahayn cilmi-baaristan.

Wuxuu intaas ku daray, “Daraasaddani waa mid cabsi leh si daacadnimo ah haddii la yiraahdo. Waxaan u maleynayaa in daraasadda si faahfaahsan loo baaro.”

Noocyada Digaaga iyo Habka Karinta

Qoreyaasha daraasadda waxay tilmaameen in ay jiraan arrimo badan oo aan la xisaabin oo u baahan in la tixgeliyo ka hor inta aan si buuxda loo fahmin natiijooyinka.

Donald Trump Visits Middle East: Strategic Talks, Security Deals, and Regional Diplomacy

“Daraasaddu ma xaqiijinayso sabab iyo natiijo,” ayay ka digtay Michelle Routhenstein, oo ah nafaqeeye ku takhasusay cudurrada wadnaha.

Daraasaddu ma soo xusin meesha laga keenay digaaga la cunay. Meelo ka mid ah adduunka, cayayaanka iyo sunta beeraha ayaa loo adeegsadaa wax-soo-saarka xoolaha, taas oo saameyn karta caafimaadka dadka cunaya.

Sidoo kale, digaaga si warshadaysan loo soo saaray wuxuu leeyahay halis u gaar ah. “Isticmaalka antibiyootikada iyo hormoonnada ee digaaga warshadaysan waxay kordhin karaan dhibaatooyinka caafimaad ee mustaqbalka,” ayay tiri Routhenstein.

Waxay intaas ku dartay: “Daraasado kale waa in ay sahamiyaan habka karinta digaaga, sida shiilidda, dubista, iyo hababka kale ee diyaargarowga, iyo sidoo kale qaabka cunista (tusaale, intake-ka fiber-ka).”

Saamaynta Habka Karinta Digaaga

Habka karinta digaaga ayaa sidoo kale laga yaabaa inuu saameeyo caafimaadkiisa. Dr. Bilchik wuxuu xusay in karinta digaaga ay sababi karto soo-deynta kiimikooyin keeni kara kansar. “Inkasta oo tani tahay mala-awaal, haddana waxaa hubaal ah in hababka kala duwan ee digaaga loo kariyo ay saameyn karaan kiimikada ugu dambeysa ee hilibka,” ayuu yiri.

Digaaga

Sidoo kale, waxaa la ogaaday in hababka karinta sida shiilidda iyo dubista ay soo saaraan maaddooyin waxyeello leh oo loo yaqaan HCAs iyo PAHs kuwaas oo lala xiriiriyay khatarta kansarka.

Maxaa La Gudboon Cunista Digaaga?

Khubarada caafimaadka waxay soo jeediyeen in dadka cuna hilibka cas ay la cunaayeen khudaar si ay u yareeyaan halista caafimaad. Sidoo kale, waxaa la tilmaamay in ilaha kale ee borotiinka sida kalluunka ay mudan yihiin in si fiican loo tixgeliyo.

“Waxaan u arkaa in daraasaddani ay dhalisay su’aalo badan, maadaama aan hore ugu soo jeedsannay digaaga sida doorasho caafimaad leh,” ayuu yiri Dr. Bilchik.

Michelle Routhenstein waxay ku talisay in diiradda la saaro tayada guud ee cuntada, cabbirka qadada, iyo in laga fogaado cunista xad-dhaafka ah.

Qiyaasta caafimaad leh, sida ay sheegtay, waa ilaa 200 garaam (7 wiqiyadood) toddobaadkii oo digaag nadiif ah oo aan la warshadeyn.

Sidoo kale, hababka karinta caafimaadka leh sida dubista, shiilidda saliid yar, ama foornada ayaa la doorbidayaa si loo yareeyo khataraha caafimaad.

English Version

LEAVE A REPLY

Please enter your comment!
Please enter your name here